بررسی بافت شناسی گناد فیل ماهیان پرورشی یکساله و دوساله در استان قم

از آنجا که بیشتر تلاش‌ها برای تعیین جنسیت ماهیان خاویاری به ماهی‌های با سن بیشتر از سه سال معطوف بوده است، چنین به نظر می‌رسد که تعیین جنسیت این ماهی‌ها در سنین کمتر از سه سالگی به‌سادگی میسر نمی‌باشد. در این تحقیق به منظور بررسی امکان تعیین جنسیت فیل ماهی کوچکتر از سه سال، گناد 12 قطعه فیل‌ماهی یک‌ساله و 12 قطعه  فیل‌ماهی دوساله (در مجموع 24 قطعه) پرورش یافته در استان قم مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از فیکس کردن نمونه‌ها در فرمالین، مراحل استاندارد بافت‌شناسی بر روی آن‌ها انجام و رنگ‌آمیزی بافت‌ها با استفاده از روش هماتوکسیلن – ائوزین صورت گرفت و لام­های مربوطه با میکروسکوپ نوری بررسی شدند. از لحاظ وضعیت جنسی، 25 درصد از ماهیان یک‌ساله، نر و 66/41 درصد ماده بودند و جنسیت 33/33 درصد از نمونه‌ها قابل ‌تشخیص نبود. در ماهیان دوساله نیز 66/41 درصد نر، 66/41 درصد ماده و جنسیت 66/16 درصد از نمونه‌ها غیرقابل ‌تشخیص بود. از لحاظ مرحلۀ رسیدگی گناد، ماهیان ماده یک‌ساله دارای اووسیت اولیه و اووگونی بوده و در مرحلۀ I رسیدگی جنسی قرار داشتند. ماهیان ماده دوساله دارای اووگونی، اووسیت اولیه و اووسیت ثانویه بوده و در مرحلۀ I به II رسیدگی جنسی قرار داشتند. ماهیان نر یک‌ساله و دو‌ساله دارای اسپرماتوگونی و اسپرماتوسیت اولیه بوده و در مرحلۀ I رسیدگی جنسی قرار داشتند و تفاوت بارزی بین ساختار گناد و سلول­های جنسی ماهی­های نر یکساله و دوساله مشاهده نگردید. یافته‌های بافت‌شناسی حاصل از این بررسی نشان می‌دهند که تشخیص جنسیت از طریق بافت‌شناسی در فیل‌ماهیان یک‌ساله و دوساله نیز امکان‌پذیر است.